Thanh tra Chính phủ sẽ thanh tra công tác phòng chống ngập úng tại tỉnh Thái Nguyên trong năm 2026. Đợt ngập lụt lịch sử sau bão số 11 (Matmo) năm nay khiến tỉnh này “mất trắng” hơn 12.200 tỷ đồng.
Theo kế hoạch thanh tra năm 2026 của Thanh tra Chính phủ mới ban hành, Cục Thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo khu vực phía Bắc (Cục I) được giao tiến hành cuộc thanh tra công tác phòng, chống ngập úng tại UBND tỉnh Thái Nguyên.
Dự kiến, Cục I sẽ công bố cuộc thanh tra này vào quý II/2026. Thời gian tiến hành thanh tra trong 60 ngày làm việc thực tế.
Cuộc thanh tra được kỳ vọng sẽ làm sáng tỏ những bất cập trong công tác phòng chống ngập úng ở tỉnh Thái Nguyên thời gian qua cũng như lý giải phần nào nguyên nhân dẫn tới trận ngập lụt lịch sử diễn ra vào tháng 10 năm nay.
Mưa lũ sau bão số 11 (bão Matmo) gây ra ngập lụt tại 54 xã, phường ở Thái Nguyên; mất điện, mất nước trên diện rộng, ảnh hưởng tới khoảng 200.000 hộ dân (115 nhà bị sập, hỏng hoàn toàn; 465 nhà bị hư hỏng nặng; 710 nhà bị hư hỏng một phần…), gần 3.500 hộ dân phải di dời khẩn cấp.
Báo cáo hồi giữa tháng 10 của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thái Nguyên cho thấy, mưa lũ gây hư hỏng 13.600ha cây trồng, thủy sản; hơn 1 triệu con vật nuôi bị chết, nước cuốn trôi. 3.170 điểm giao thông bị sạt lở, ngập úng.
Thái Nguyên có 53 hồ, đập; 3 trạm bơm; trên 10km kênh mương bị ảnh hưởng, sự cố, hư hỏng. 13 công trình cấp nước tập trung bị hư hỏng; 3,5km đê phải gia cố chống tràn; 5 trung tâm y tế, bệnh viện và 9 trạm y tế địa phương bị ngập lụt, sạt lở; 177 điểm trường bị ảnh hưởng thiệt hại…
Ước tính thiệt hại kinh tế trên 12.200 tỷ đồng, Thái Nguyên đã tiến hành lập dự án đầu tư xây dựng, nâng cấp, hoàn thiện hệ thống công trình đê phòng chống lũ lụt hai bên bờ sông Cầu đoạn qua trung tâm của tỉnh với kinh phí ước khoảng 15.400 tỷ đồng.
Cụ thể, tỉnh dự kiến xây dựng đập Thác Huống 2; xây dựng đồng bộ đê, kè, đường giao thông mặt đê hai bờ sông Cầu, suối Mo Linh; xây dựng hệ thống chống ngập úng khu vực trung tâm tỉnh và xây cầu Gia Bẩy mới.
Trong đó ưu tiên xây mới cầu Gia Bẩy có chiều dài 165m, bề rộng 21m với kinh phí 350 tỷ đồng.
Làm việc với tỉnh Thái Nguyên hôm 13/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh việc xây dựng các công trình phòng chống lũ phải trả lời được câu hỏi: Xây đê có hết được ngập không? Nếu Thái Nguyên không ngập thì hạ du có ngập không?
Ông Hiệp nói nhiều ý kiến của chuyên gia lo lắng nếu xây đê mới quá cao không giải quyết triệt để ngập lụt ở các phường trung tâm tỉnh Thái Nguyên mà còn ảnh hưởng đến không gian đô thị, các tỉnh phía hạ du rất lớn.
Trong cuộc trao đổi với phóng viên Dân trí, GS.TS Đào Xuân Học, Chủ tịch Hội Thủy lợi Việt Nam (nguyên Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) lý giải, ngoài lượng mưa rất lớn, việc phát triển đô thị vào vùng chậm lũ, phân lũ đã khiến Thái Nguyên bị ngập lụt nặng, gây thiệt hại rất lớn.
“Phía bờ tả sông Cầu trước đây không hề có đô thị. Ở đó chỉ có đê bối chống lũ báo động cấp 2, nếu trên cấp 2 thì nước tràn vào sẽ gây ngập khu vực này. Đó chính là vùng chậm lũ của Thái Nguyên. Nếu lũ cao hơn nữa thì có thể chảy xuống phía dưới cầu Gia Bẩy, như một dạng chậm lũ và hơi mang tính phân lũ cho khu vực này. Nhưng Thái Nguyên đã làm đê, xây khu đô thị tại đây”, ông Học bày tỏ.
Nguồn: https://dantri.com.vn/thoi-su/thanh-tra-chinh-phu-se-lam-ro-ve-phong-chong-ngap-ung-o-thai-nguyen-20251217194552064.htm
